Fietsersbond en Wandelnet dagen gemeente Bloemendaal opnieuw voor de rechter om het Laantje van Alverna weer open te krijgen voor wandelaars en fietsers. Het laantje is altijd toegankelijk geweest sinds 1924 toen Landgoed Boekenroode verkocht werd aan Klooster Alverna, totdat laanbewoners in januari 2017 een hek plaatsten.

Al eerder probeerden Wandelnet en Fietsersbond het hek weg te krijgen door een proces aan te spannen tegen de verleende omgevingsvergunning. Gemeente Bloemendaal kwam op formele gronden goed weg bij de rechter. Daarom zijn beide belangenorganisaties een andere procedure gestart die tot een finale uitspraak moet leiden over de openbaarheid van het laantje.

“Is dat nog nodig dan?”, horen wij u verzuchten, “De Raad van State deed daarover toch al een uitspraak?” Ja, dat klopt. In 2015 wonnen wij de rechtszaak over de openbaarheid van de spoorwegovergang. De Raad van State oordeelde: “Fietsersbond en Wandelnet hebben aannemelijk gemaakt dat gedurende tenminste de laatste dertig jaar van de twintigste eeuw dertig achtereenvolgende jaren zijn verstreken waarin fietsers en voetgangers in de feitelijke mogelijkheid zijn geweest de spoorwegovergang te betreden.” En waar kwamen die wandelaars en fietsers dan vandaan en waar gingen ze heen? Nogal wiedes: van en naar het laantje! En daarmee is het laantje dus ook openbaar geworden.

Windrichting bepaalt de openbaarheid?!

Maar nee, zo ging het niet. Gemeente Heemstede trok haar keutel in. Ze had nota bene het laantje ‘buiten de overweghekken’ in 2013 openbaar verklaard, maar kwam daar na protesten van de laanbewoners op terug. En gemeente Bloemendaal liet haar oordeel over de openbaarheid – onnavolgbaar als de gemeente is – afhangen van de windrichting: wèl in het westen, niet in het oosten. In 2008 trad de gemeente daadkrachtig op tegen de eigenaar van het westelijke gedeelte van het laantje (het eerste stuk vanaf de Boekenroodeweg). De eigenaar had een bordje ‘eigen weg’ geplaatst. De gemeente verklaarde de weg – ondanks het particulier bezit – openbaar op grond van 30 jaar verjaring. Nog geen tien jaar later staat de gemeente de eigenaren van het oostelijke gedeelte toe een hek te plaatsen en de weg af te sluiten ‘omdat het hun eigendom is’.

Overigens verklaren de laanbewoners zelf dat in 1993 het bordje ‘eigen weg’ op hun weggedeelte is verwijderd, omdat de PTT Post destijds weigerde nog langer post te bezorgen op niet-openbare wegen. Intussen is bovendien gebleken dat de gemeente Amsterdam destijds (tot 2007) eigenaar van het laantje was. En als een gemeente de weg beheert is de verjaringstermijn voor de intreding van openbaarheid niet 30 maar slechts 10 jaar.

De herhaaldelijke overschrijdingen van wettelijke termijnen heeft de gemeente Bloemendaal inmiddels ruim 6000 euro gekost. Waarom heeft de gemeente destijds het laantje niet van Amsterdam gekocht? Dat was bijna goedkoper geweest…